Hoe een Mentale Knipbeurt mensen beweegt

Rianne stapt de coachsalon binnen. Goedlachs en fris.

M: Hi Rianne, zo vrolijk komt bijna nooit iemand binnen. Ik kan me niet voorstellen dat jij een probleem hebt, toch?
R: [luide lach] Nou, toch wel. Het is met name mijn controlfreakerigheid.
M: Controlfreakerigheid? Huh? Wat is dat?
R: Nou, ik wil alles heel goed plannen en organiseren.
M: Dat is geen probleem, dat is een gave! Daar heeft iedereen in jouw omgeving baat bij toch? Hoeven zij het niet te doen. Heerlijk!
R:[lacht] Nou, mijn omgeving heeft het lastig met mij hoor!
M: Ja, dat is het precies! Jij hebt geen probleem, maar jouw omgeving!
A: En wees eens ff heel specifiek Rianne, wie zijn dat? Jouw omgeving?
R:[lacht wederom] Om te beginnen mijn partner en kinderen.
A: Ja, dat snap ik, maar je bent nu eenmaal de baas in huis. Dus dat lijkt me logisch, toch?
R: En ook mijn teamleden, ik ben manager van vijftien mensen.
A: Tja, vijftien mensen en één control freak. Klinkt als helse tijden voor die vijftien.
R: Maar ik heb er zélf ook last van! Ik ben dan minder bereikbaar en flexibel.
A: Voor hún, dat maakt voor jou toch niet uit? Zij gedogen jou!
M: Hebben zij wel eens een beter idee dan jij?
R: Een oplossing van anderen? Nou….meestal heb ik gewoon goede ideeën.
M: Precies! Dus jij bent geen control freak, je bent gewoon de beste!
R:[lacht] Oh, wat erg! Dit denk ik soms echt! Beschamend toch?
A: Nee, jij BENT de beste. Dat heeft Lionel Messi ook, die schaamt zich er ook niet voor.
R: [met nadruk] Maar ik wil meer leren loslaten!

M: Waarom in godsnaam? Wel eens gedaan? Levensgevaarlijk! Ik zou het niet doen.
A: Heb je überhaupt ooit iets kunnen loslaten?
R: Ja! Mijn derde kind. Tijdens het zwangersch….
M: Ooohhh wat erg!! Ik denk je noemt bijvoorbeeld iets zakelijks ofzo, maar je hebt je kind LATEN VALLEN!! Oohhh
R: Nee, dat bedoel ik niet. Tijdens het zwangerschapsverlof moest ik natuurlijk mijn werk loslaten.
A: Nou ja zeg, een beetje control freak werkt gewoon door toch? Dus eigenlijk ben je gewoon een soort wannabee control freak!
R: [lacht vrolijk] Het was heerlijk om het los te laten. Echt heerlijk!
A: Nu snap ik het…….jij bent dol op SM!
R: [lacht verbaasd]..hoe bedoel je?
A: Je zegt net dat je het heerlijk vindt om los te laten, ik hoor je alleen maar praten over control, stress en mentale pijn. Jij zoekt iedere dag de mentale pijn op! Mentale SM dus! Heb je ook zo’n pak? En zweep? Spannend hoor.
R: [luide lach] . Nou , ik vond het inderdaad heerlijk om
M: [handen voor oren]. Ik wil dít niet horen Rianne.
R: Nee, heerlijk om het helemaal los te laten tijdens zwangerschapsverlof. Ik had totaal geen zin om weer te beginnen!

A: Ik ben helemaal in de war. Loslaten, zwangerschap, control freak, SM……waarom werk je uberhaupt?
R: [lacht] Goede vraag.!Daar denk ook vaak over na.
M: Is het financieel nodig?
R: Nee.
M: Moet het van je partner?
R: Nee..
A: Je bent gek! Of je bent echt een SM-meesteres. Dat kan ook. Kies maar. Wat is het?
R: Ik ben gék! Maar ook heel goed in mijn werk. En ik heb geleerd financieel onafhankelijk te moeten zijn. Maar ik heb er gewoon teveel stress van.
A: Weet je? Een beetje SM-meesteres geniet daarvan. Ik hoor ook wel eens dat mensen stikken tijdens de SM. Dat kan natuurlijk ook. Dat je doorgaat totdat je een burn-out krijgt of erger.
R: [hapt letterlijk naar adem]..eh nou.
M: Ik wil dat je nu opstaat en op deze stoel gaat zitten!

Rianne staat gedwee op en neemt plaats op de door Martijn aangewezen stoel. We verlagen het tempo. Rianne is een beetje ongemakkelijk. We zijn even stil….Martijn vervolgt.

M: [zacht, aandachtig] Gefeliciteerd Rianne! Je hebt zojuist je ontslag ingediend. Je hoeft over een maand niet meer te werken……….Hoe voelt dat?
R: [hele diepe zucht, zachte lach en zegt enigszins beschaamd]….bevrijdend…wel.
A: Ja, ho eens ff. Je kunt toch niet als huisvrouw verder? Hoe moet het met jouw kwaliteiten en jouw team? Die kun je toch niet alleen laten?
R: Ik ben een keer gescheiden, toen was het wel fijn om financieel onafhankelijk te zijn.
A: Snap ik, grote kans dat het weer gebeurt. Uit onderzoek blijkt dat mensen die gaan scheiden dat heel vaak weer doen. Dus toch maar SM op je werk iedere dag. Iedere dag oefenen met minder lucht. Lekker!
R: En weet je wat het ergste is…..ik heb net een nieuwe baan aangenomen. Over twee maanden zou ik beginnen als…
A: Zou ik beginnen? Ga ik beginnen toch?!
R: [kalm en zelfverzekerd] Maar nu ik op deze stoel zit…..het voelt echt bevrijdend! Ik ga het eerst met mijn partner bespreken, en dan ook met mijn manager…[glimlach] oeps.

Francoise Charton komt de coachsalon binnen. Ze is rond de veertig en zeer stijlvol gekleed. We zijn bij een overheidsorganisatie in het midden van Nederland.

A: Francoise Charton, dat is een prachtige naam. En je ziet er ook zo mooi uit! Ik kan me bijna niet voorstellen, met zo’n mooie naam en dito uiterlijk, dat jij een echt probleem hebt.
F: [grote lach] Ik heb een Franse vader en ben vanaf mijn zestiende in Nederland.
A: [Frans accent] Ohlala……en oe ies het om in Nederlande te verblijven mademoiselle?
F: [lacht] Ik ben madame, getrouwd met Victor, dus geen mademoiselle…..en het bevalt me hier uitstekend moet ik zeggen.
M: Hè jammer. Ik zou zo verliefd op je worden. Maar je bent al bezet dus….
F: [luide lach en oprecht vrolijk]. Ja, ik ben heel gelukkig met Victor!
A: Dus madame Charton, wat is het probleem?
F: Nou, ik mis uitdaging in mijn werk. Het is nogal saai.
A: Je werkt bij hier bij de provincie, bent dus een ambtenaar en dat hoort erbij. Het ís hier saai!
F: Nee! Dat is niet zo! Er werken hartstikke leuke en creatieve mensen hier.
A: Chère Francoise, ik vind het lief dat je het voor je collega’s opneemt. Maar het zijn ambtenaren, grijze truien, suffe schoenen en beige jassen! Je moet hier weg!
F: [lacht] Nee, het is echt leuk hier!
M: Uhhhh Francoise, saai is een Nederlands woord voor niet leuk, suf, duf…..misschien is dat in het Frans iets anders. Maar het klopt niet met wat je zegt!
F: [vrolijk] Leer me niets over de Nederlandse taal, ik weet precies wat ik zeg.
A: Dus wat is nu precies het probleem?
F: Ik vind mijn werk gewoon niet leuk, denk ik….
A: Tijd om te stoppen Francoise. Als je langer doorgaat zul jij je telkens slechter gaan voelen…
F: Tot twee maanden geleden dacht ik dat ook maar…
A: [onderbreekt] Dat noemen we hier in Nederland met de Franse slag! Typisch Frans getrut. Laissez faire….daar komen ongelukken van.
F: Ja, maar ik weet niet wat ik dan wil!
M: Nee, je kunt denk ik ook niets anders toch?
F: Drie maanden geleden heb ik een loopbaantraject gevolgd, hartstikke interessant en leuk om te doen.
A: Laissez faire….niets mee gedaan toch?
F: [fel] Nee! Of wel maar…
A: Is het nou ja of nee, oui of non! Wat heb je er mee gedaan dan?
F: [feller] Nou, ik mis gewoon een stukje uitdaging, het is een beetje saai.
A: Een stukje, een beetje. Is het nou wel of niet! Laisser faire….pfffff. Is het nou saai of niet. Mis je nu uitdaging of niet. Wees eens duidelijk Francoise.
F: [gelaten houding] Ach, ik heb gewoon veel mensen om me heen met succesvollere carrières….
M: [onderbreekt] Carrière is Frans voor loopbaan. Jij spreekt echt alles door elkaar. Wees nu eens helder!
F: [met lach] Hou op! Ik werk drie dagen in de week, heb een heerlijk gezin waar ik tijd voor heb, ben weer begonnen met dansen en sinds drie weken zingen. Dus eigenlijk heb ik het heel goed!
A: Helemaal niet! Ik vind jouw carrière, zeker omdat het een Frans woord is, heel matig. Dus tijd voor een beetje uitdaging en een stukje minder saaiheid! Geen Franse slag, of laissez faire. Actie in de taxi! Dat is een Nederlandse uitdrukking en dat beteke….
F: [onderbreekt fel] Ik weet wel wat dat betekent! Hou es ff op! Nu ik met jullie spreek realiseer ik me ook wel hoe goed ik het heb!………….[zachter] En ik vind het denk ik wel prima zo.
A: Ja ho ff Francoise de la Gilles de la Tourette…
F: [volle lach] hou op!
A: Non, non non, non, non, jouw carrière staat op het spel, je moet nu op zijn Hollands gewoon niet lullen maar poetsen!
F: [haalt diep adem en vertelt rustig]. Mijn beste vriendin én mijn zus hebben allebei een verantwoordelijke baan op hoog niveau, dat triggered me zo nu en dan
M: Triggered, dat is toch geen Frans? Eerder Engels lijk me….
F: [vervolgt] Maar mijn vriendin klaagt over het feit dat ze haar kinderen onvoldoende meemaakt, mijn zus is gescheiden…..dus tja, dat.
A: Maar Francoise! Jij kunt niet achterblijven, kom op, hier zit een ambitieuze vrouw die niet het maximale uit zichzelf haalt! Allez, aan de slag!
F: Nee! Het is echt goed nu! [lacht open] Merci messieurs! Ik voel écht dat het goed is zo, het geeft rust. Ik heb zo veel ruimte voor mijn gezin en hobby’s. Geen stress van mijn baan en wel leuke collega’s. [adrem] En nee Arno, het zijn geen suffe ambtenaren.[volle lach]. Nee echt, het is goed zo.

M: [glimlach, verleidelijke toon] Zeg Francoise….en Victor dan? Kunnen we die niet even vergeten? Pas de problème toch? Ik zie wel mogelijkheden…volgens mij hebben we wel een klik
F: [luide lach] Helaas, chérie ik ben helemaal gelukkig! Dank jullie wel mannen!

Caroline stapt vrolijk en kordaat de coachsalon binnen, we zijn vandaag bij een hogeschool in het westen van het land.

M: Wat is het probleem?
C: Als ik tentamens moet nakijken ervaar ik een ontzettende drempel en ruis op de lijn.
M: Een ontzettende drempel….dat klinkt meer als een Berlijnse Muur.
C: [lacht]. Nou, ik kan er wel over heen maar…
M: Dus je overdrijft nogal toch? En ook ruis op de lijn….dat klinkt toch weer als Berlijn, waar je wordt afgeluisterd door je buurman of die meneer uit de supermarkt. Ben je heel achterdochtig?
C: [lacht wederom]. Nee, niet als Berlijn. Maar ik vind het gewoon lastig om te beoordelen wanneer ik het goed doe.
A: Je bent gewoon onzeker toch? Niet alleen hierover, maar hier zit een zeer onzekere en bange achterdochtige vrouw. En ook een beetje lui volgens mij. Want nakijken is natuurlijk helemaal niets aan toch?
C: Nee, het is niet het leukste. En als het dan gedaan is kan ik weer leven!
M: Dus in de nakijktijd ben je een beetje dood, krijg je geen zuurstof….
C: Nou, niet in mijn hersenen nee, ik vind het gewoon ingewikkeld.
A: Wanneer is het een vijf of een zes?
C: Ja, het hijgt in mijn nek.
M: Even voor mij: een ontzettende drempel, ik kan niet meer leven, het hijgt in mijn nek….[met veel compassie] Lieverd, hoe gaat het met je?
C: [lacht] zo erg is het ook weer niet?
M: Wel! Je moet oppassen vind ik. Slaap je goed? Heb je hartkloppingen?
A: Hier rust Caroline, ze stierf tijdens haar strijd met de toets, de drempel werd te hoog, zuurstof verdween en ze is helaas overleden…
C: [lacht] Hou op! Zo erg is het niet, maar….

A: [staat op, doet dansje en soort rap] Hé studentje, mijn nakijkwerk zit erop, het is een vijf! Je bent gezakt! Je krijgt straf! Ha!
C: [lacht voluit] ….
M: Wat is nou precies het probleem?
C: Ik hik er tegenaan…
A: [hikt] Is dit al HIK, jouw hele nakijk HIK carrière zo?
C: [met glimlach] Ik doe het pas drie jaar.
M: En hoe vinden jouw collega’s het nakijkwerk….hikken zij er ook tegenaan?
C: Ja, de meesten vinden het niet leuk
A: En jij neemt het natuurlijk wel echt serieus toch? Het verschil tussen een zes en zes komma drie is natuurlijk enorm. Jij kunt carrières maken en breken. Stel dat jij het verkeerde cijfer geeft, dan…
C: Ach welnee, zo is het ook weer niet maar….
M: Huh? En de Berlijnse Muur dan, waar is die ineens gebleven….is die gevallen?
C: Ik ben gewoon niet goed in grenzen aangeven.
A: Daar komt de Berlijnse Muur weer…die was wel lekker duidelijk. Zou jij nooit kunnen!

C: Ik twijfel de hele tijd als ik een cijfer geef of ik het wel goed doe, wat zou mijn collega geven, dat soort dingen….
M: Wat zegt jouw leidinggevende? Is die tevreden over jou?
C: [opgelucht] Ja!
M: En jouw studenten?
C: [lachend] Ja, die meestal ook!
A: Ik weet de oplossing Caroline! Je neemt maximaal vijftien minuten per toets, leest er diagonaal door heen en bepaalt het cijfer, altijd hele getallen, geen gepruts met achter de komma. Gewoon duidelijk. Zes of zeven. Overzichtelijk. En als het niet goed is, hoor je het vanzelf. Maar het kost nu veel te veel tijd en inspanning.
C: Ja, klinkt best goed. Maar hoe weet ik dan zeker dat het…..
M: Je weet het natuurlijk nooit zeker, het is een levensgroot risico dat je er naast zit, ze zullen je over de Berlijnse Muur smijten….
C: Nou, dat valt vast wel mee. Over het algemeen weet ik vrij goed of het klopt eigenlijk. Dus jullie hebben wel een punt!
A: Een heel punt of ook nog iets achter de komma!
C: [luide lach] Ja ja, ik snap het. Ik maak het mezelf inderdaad te moeilijk. Ik ga in kortere tijd nakijken, maak het iets luchtiger en geef gewoon duidelijke cijfers. Zes, zesenhalf, zeven….Dus hele of halve punten.
M: Lijkt me geen goed idee, hoe weet je nu of het klopt?
A: Precies, lijkt me heel erg gevaarlijk, ook voor je reputatie en….
C: [onderbreekt met grote lach]. Het is me duidelijk mannen! Ik geef jullie een acht voor deze sessie.

Kees komt de coachsalon binnen. Goed verzorgd, ongeveer vijftig en vrolijke blik.

M: Hi Kees, goed dat je er bent. Wat is het probleem?
K: Mijn vader
M: Oh, gelukkig, niet je moeder.
K: Nee, zij leeft helaas niet meer.
M: Precies. Dus jouw enige overgebleven ouder is het probleem.
A: Dat vind ik eigenlijk wel echt iets voor jou Kees.
K: Wat? Huh?
A: Dat jouw vader het probleem is. Echt iets voor mannen toch?
K: Ik doe het nooit goed, hij ziet me niet staan…
A: Is hij blind dan? Dan is het logisch toch?
K: [met lach] En doof dan ook. Hij ziet en hoort me niet!
M: Arme man. En dan maak jij hém het probleem? Jij moet je schamen man!
A: Precies, een oude man, heeft zijn vrouw al verloren, en nu ook nog zijn zoon…
K: Als het zo doorgaat wel ja! Ik heb alles geprobeerd, maar het is nooit goed genoeg.
A: Ben jij nog niet volwassen Kees? Is hij je nog steeds aan het opvoeden? Misschien is dat wel nodig.
K: Dat denkt hij wel ja…
M: Ben je getrouwd?
K: Geweest…dat wel.
M: Werk?
K: Beetje los vast, maar het lukt wel.
M: Verslavingen?
K: Af en toe beetje drank…
A: Dus jij bent nog niet volwassen, geen vrouw, geen vaste baan en verslaafd…..ik snap wel dat jouw pa je niet vertrouwd!
K: Moet je ff goed luisteren…..ik heb prachtige dingen bereikt! Mooie projecten gedraaid, prachtige relatie met mijn kinderen en heel succesvol zakelijk geweest, maar hij ziet het niet, zegt er niets over, negeert me….ik voel me soms een kleuter. Het is mooi geweest.
M: Wat heb jij allemaal gedaan om het duidelijk te maken?
K: [fel, geëmotioneerd] Ik ben vaak het gesprek aan gegaan, heb duidelijkheid gevraagd, heb hem met van alles geholpen, zelfs een vader en zoon weekend geïntroduceerd. Speciaal voor hem echt bijzondere cadeaus gekocht. Maar niets…helemaal niets krijg ik terug!
A: [guitig, raakt Kees aan] Snap ik wel….als dit alles is?! Hij is waarschijnlijk rond de zeventig of zo….maar je had hem mee kunnen nemen naar New York, relatietherapie voorstellen, met hem naar Champions League finale, wat voor een waardeloze zoon ben jij en samen naar de …..
K: [Kijkt ons aan, glimlacht, berust en zegt traag] Ik begrijp het….. ik kan hem natuurlijk niet veranderen [stilte]

K: Ik probeer mijn hele leven zijn waardering te krijgen, ik doe er van alles voor zoals jullie horen….en ik wil gewoon goedkeuring ofzo. En daar ben ik zo ongelooflijk hard mee bezig, maar hij is wie zoals hij is, hij ziet het niet of laat het niet blijken….het is oké…

A: [schrikt en staat op] Het is oké?!! De man die jou helemaal niet ziet, niets van zich laat horen terwijl jij hem op alle manieren probeert duidelijk te maken. Wat een verschrikkelijke vader. Het is niet oké!! Hij moet goedkeuring geven!!

K: [kijkt met een droevige glimlach naar Arno]. Nee jongens, het is oké! Ik ben vijftig, hij drie en zeventig en ik verander hem niet meer….Ik stop ermee, hij doet ongetwijfeld ook zijn best…..ik zie hoeveel energie en frustratie het me kost. Ik laat het los.

Simon komt de coachsalon binnen. Midden dertig en vrolijke kop.

M: Wat is het probleem
S: Ik ben sinds kort leidinggevende van een team van 10 dames en…..
A: [staat op, luid] Wat!!! Tien dames?? Waar is de elfde?
S: Huh?!
A: Die ben jij toch? Dus jij bent de enige man in een dameselftal!!
M: Dan weet ik wel wat het probleem is!
S: [verbaasd] Ok?
M: Ja, ze snappen jou niet, Mars en Venus. Vrouwen en cycli.
A: Ben je gedwongen?
S: Hoezo?!
A: Tien dames!!!! Krijg je heel veel betaald of ben je gedwongen?
S: Nou, het leek me leuk….
A: [met lach] Ja, ja, gedwongen dus. Arme Simon. Maar wat is nou het probleem?
S: Ze hebben het lastig deze Coronatijd, en de vergadering escaleerde…
A: Je begint op een vrouw te lijken Simon. We stellen je een vraag en je geeft geen antwoord. Nog één keer. Wat is het probleem?

S: [Harde lach]. Ja man…pff die vrouwen, man man…
M: Je roept twee keer een man voor hulp…man man. Je hebt meer mannelijkheid nodig. Paar vrouwen eruit en mannen erin. Dus wat is het probleem?
S: Ik vind het lastig de verbinding te maken, één op één lukt het goed. Maar het team niet.
M: En wat is daarvan het probleem?
S: Mijn stijl en wens is harmonie…maar dat lukt niet
A:[keihard te lachen] Simon, tien vrouwen en harmonie…..[lacht]
S: Ja maar…
A: Je ligt op de pijnbank, ze testen je uit, ze moeten je niet, TIEN WIJVEN en Simon.
M: Leuke titel voor een boek: De tien vrouwen van Simon.
S: Ik doe zou mijn best om de harmonie….

A: [slappe lach] ……Simon begint te lachen, Martijn begint te lachen….Simon…met….tien…vrouwen…..harmonie…….

S:[probeert weer] maar hoe moet ik …..
A:[weer lach] Simon…stop!
S: Maar ik voel me gewoon geen onderdeel….
M: Misschien moet je ook één week per maand chagrijnig doen ofzo….cyclus
S: [met lach] Ik vind het lastig om het team te leiden.
A: Heb je dat al eens benoemd?
S: Nee, ik wil niet dat het escaleert
M: Terecht! Jij bent de baas. Je moet het wel weten toch? Anders escaleert het alleen maar…
A: Dus jij komt met oplossingen, koers alleen het werkt niet….zoiets?
S: Ja! Maar het komt niet binnen ofzo……en ik denk dat ik…..en alles via ZOOM is ook ingewikkeld..

A: Ik denk dat je gewoon niet geschikt bent als manager! Je kunt ze niet leiden toch?
S: Jawel!
M: Maar het werkt toch niet?!
S: Ik durf me niet echt kwetsbaar op te stellen….
A: [luid, veel gebaren en knipoog]Jij als echte narcist, keiharde leider…..snap ik. Nieuw type leiderschap met luisterend oor…geneuzel eerste klas, kul!!. [slaat met vuist hard de stoel] BAM! Nu luisteren jullie! Ik heb de koers én de oplossing.
S: [grote lach]Nee, zo ben ik helemaal niet. zo wil ik het ook niet. Maar ik snap wel wat jullie bedoelen: ik doe precies wat ik niet wil, namelijk afstandelijk proberen keuzes te maken en oplossingen bieden…
M: Zoals een échte man doet!
S: Ik wil me eerlijker en opener laten zien.
M: Ben je gék geworden! Niet doen. Ze vreten je op!
S: Yeah right. Ik snap het mannen. Ik ga stoppen met het oplossen en dat benoemen. In het volgende overleg!

Edwin komt de coachsalon binnen. Het voelt ‘zwaar’

M: Kom zitten kerel. En vertel direct wat je probleem is. We hebben niet veel tijd.
E: Het is best wel een ingewikkeld probleem.
M: Ok. Voor de draad ermee. Hoe sneller we op de kern zitten, hoe sneller we het kunnen wegnemen.
E: Ja, het is best wel ingewikkeld…euh. Een collega van mij is eruit gewerkt en heeft het daar moeilijk mee….
M: Jammer voor hem
E: Ja, en mijn zus zit in een vechtscheiding
M: Jammer voor haar
E: Ik wil ze graag steunen maar het gaat soms te ver. Ik slaap er slecht van.
A: Je bent heel goed in het overnemen van andermans problemen! Mooi!
E: En het is een olievlek. Iedereen komt maar naar mij toe en ik…
M: Je kunt er ook een eigen probleem tegenoverstellen. Of heb jij niet echt een probleem?
E: Ja ook nog. Maar dat is nog ingewikkelder.
A: [wrijft in zijn handen]Top! We zijn heel goed in ingewikkelde problemen! Nu al zin in!
M: [zucht en kijkt ongeduldig op horloge] We hebben al drie minuten besteed aan problemen van anderen. Nog maar tien minuten voor jouw eigen probleem. Vertel het ingewikkelde probleem zo kort mogelijk.
E: [na stilte en geëmotioneerd] Mijn vader is kortgeleden overleden en ik was niet welkom op zijn begrafenis.
M: Heb je wel afscheid kunnen nemen?
E: Niet bij leven.
M: Ben je wel op de begrafenis geweest?
E: Ja. Maar het was niet te doen. Zoveel spanning en ontkenning van mij en mijn gezin.
M: Hoe zwaar was het?
E: Verschrikkelijk. Heel zwaar. Ook voor mijn zus, die was ook niet welkom. Het was zo kut. Niet normaal.
A: Heb je wel afgerond met je vader? Met het overlijden?
E: Nee we zitten er nog midden in. Erfenis, ingewikkeld. We zijn ook nog onterfd maar hebben wel recht op kindsdeel.
M: Complimenten Edwin!
E: [verbaasd]. Waarmee?
M: Nou, het is inderdaad een ingewikkeld probleem…maar wat is eigenlijk precies het probleem? De begrafenis is al geweest, dus dat is een feit. Wat is het probleem dan ook alweer?
E: Nou ja..euh.
A: Precies, je weet het niet. Dus misschien is het wel niet echt een probleem. Maar ben je teleurgesteld dat anderen jou nu in de steek laten. Jij die altijd iedereen helpt. En ik snap wel dat je bent onterfd, je bent niet welkom op de begrafenis, maar gaat toch. Lekker dan! Ben je altijd zo tegendraads?
E:  Nee. Integendeel.
M: Is het afgerond? De relatie met je vader? Zou je nog iets willen doen om goed afscheid te nemen?  
E: In overleg met de begrafenisondernemer hebben we wel stiekem een brief in de kist kunnen smokkelen.
A: Boefje! Stiekem.
E: [grote glimlach]Ja, dat had mijn vader mooi gevonden, als hij het zou weten.
M: Wat zou je nog willen doen voor je vader? Of voor jezelf?
E: We zijn bezig met een levensboek voor hem…….. Maar een eigen ceremonie zou wel mooi zijn!
[Edwin gaat in gedachten]
M: Waar ga je de ceremonie doen?
E: In ouderlijk huis kan niet, is ingewikkeld. Maar in Zwolle zou mooi zijn. Daar zijn we heel gelukkig geweest.
M: Mooi, wanneer ga je dat doen?
E: De komende vakantieperiode zou kunnen. Dan heb ik nog even tijd om het te regelen
M: Mooi, Zwolle in de vakantieperiode. Wie ga je uitnodigen?
E: Mijn gezin met aanhang en ook mijn zus met haar zoons. [Weer in gedachten, opgelucht en glimlach]
A: Ik zie dat je de ceremonie al aan het uitdenken bent, toch?
E: [vrolijk] Ja! Ik zie het helemaal voor me en weet exact hoe ik het wil. Dit is precies wat ik nodig had.

Na deze sessie kijken we elkaar aan. Wow, dit was best heftig. Maar te gek hoe we Edwin in beweging hebben gekregen. Waardevol!